Funkcja siodła
Siodło jest siedzeniem, przeznaczonym dla jeźdźca. Stanowi ono część rzędu. Właściwie dobrane, służy zarówno człowiekowi, jak i ułatwia poruszanie się zwierzęciu. Złe dobrane siodło jest przyczyną obtarcia i odcisków. Odpowiednio dobrane siodła powinny rozkładać ciężar dosiadającego konia człowieka na dużej powierzchni grzbietu. W ten sposób nie powstaną punkty nadmiernego nacisku. Poza tym należy pamiętać, że zwierzę musi mieć możliwość nieskrępowanego ruchu.
Grzbiet konia zmienia kształt w ciągu życia, stąd konstrukcja siodła musi uwzględniać zachodzące zmiany. Sztywny szkielet, tzw. terlica nie dopasowuje się do zmian grzbietu. Konstrukcja bezterlicowa umożliwia ścisłe przyleganie do grzbietu, z jednoczesnym zmienianiem się wraz ze zmianą grzbietu, co likwiduje punkty bolesnego nacisku. Prawidłowo dobrane chroni koński kręgosłup, nie utrudniając poruszania się.
Konstrukcja siodła wpływa również na sylwetkę jeźdźca. Wykonuje się je z wysokiej jakości skór. Rozmiar i ciężar dobierane są indywidualnie dla koni i jeźdźców.
Części składowe siodła
Każde siodło ma części, które ułatwiają umocowanie na grzbiecie konia i usprawniają czynności jeźdźca. Należą do nich:
– terlica – stanowiąca szkielet siodła,
– czaprak – znajduje się pod siodłem. Podkładka wykonana jest z futerka, materiału lub filcu i jej zadaniem jest zabezpieczenie skóry zwierzęcia prze kontaktem siodła z potem, co mogłoby wywołać odparzenia,
– łęk – jest najwyższą częścią siodła – w części przedniej i tylnej,
– siedzisko – miejsce, które zajmuje jeździec, pomiędzy łękami,
– tybinki – znajdują się po obu stronach siodła. Są nimi płaty skóry z poduszkami kolanowymi, służące do oparcia kolan w czasie jazdy,
– przystuły – tak nazywają się paski, do których zapina się popręg,
– popręg – pas, który przeciąga się pod brzuchem konia, aby umocować siodło,
– strzemiona – metalowy lub skórzany pałąk na stopę, ułatwiający wsiadanie oraz utrzymanie stów w czasie jazdy. Zawieszone są na paskach, tzw. puśliskach.
Typy siodeł
- Najpopularniejszym siodłem jest ogólnoużytkowe. Nazywa się je również wszechstronnym, ze względu na szerokie zastosowanie. Z takiego siodła korzystają osoby uczące się jazdy konnej lub nie trenujące żadnej dyscypliny sportowej. Sprawdzają się w czasie jazdy terenowej, wykonywania nieskomplikowanych skoków. Zaopatrzone są w głębokie siedziska, co zapewnia komfort użytkowania.
- Siodła skokowe są lekkie. Konstrukcja tego typu siodeł umożliwia wykonanie półsiadu. Jeździec zyskuje oparcie dla kolan. Zapewniają poczucie bezpieczeństwa w czasie skoków. Cechuje je płaskie siedzisko, elastyczna terlica i zastosowanie antypoślizgowej skóry.
- Siodła ujeżdżeniowe cechuje elastyczność konstrukcji, co sprawdza się w wykonywaniu czynności ujeżdżeniowych. Siedzisko jest głębokie, poduszki kolanowe wysoko umieszczone, co wpływa na zachowanie odpowiedniej pozycji w czasie treningów.
- Siodła rajdowe przeznaczone są do jazdy w terenie, na długich dystansach i w różnych warunkach. Głębokie i miękkie siedzisko zabezpiecza przed przesuwaniem się w czasie jazdy. Na przednim łęku znajduje się uchwyt, którego można się przytrzymać w czasie trudniejszych warunków jazdy. Tylny łęk zaopatrzony jest w poduszki, poprawiający komfort poruszania się konia.
- Siodło westernowe, podobnie jak rajdowe, przeznaczone jest do jazdy w terenie. Konstrukcja umożliwia doskonałe przyleganie do końskiego grzbietu. Puśliska mogą być sprawnie regulowane, dzięki przesuwającym się sprzączkom.
- Siodła damskie są nawiązaniem do siodeł z XVIII i XIX wieku. Umożliwiają jazdę w terenie, w kłusie i w galopie.
- Siodła bez terlicy wykorzystuje się w czasie nauki jazdy oraz w hipoterapii. Ich cechą jest bliskość jeźdźca i konia, ci umożliwia wzajemny kontakt i nawiązanie bliskich więzi.
- Inne rodzaje siodeł to siodła mongolskie, arabskie, wojskowe, wyścigowe i typu camargue.