Tresura konia, polegająca na wyuczeniu go określonych umiejętności i zachowań, nazywana jest ujeżdżaniem. Stanowi ono konkurencję olimpijską. W czasie konkursu jeździec i koń występują na arenie w kształcie czworoboku. Wspólnie muszą wykonać serię figur.

Szkolenie konia polega na regularnym treningu, w czasie którego zwierzę nauczy się, w drodze ćwiczeń, wykonywania nałożonych zadań. Ich celem jest także wyrobienie posłuszeństwa i nawyku stosowania się do wydawanych poleceń. Dobra komunikacja między koniem i jeźdźcem, oparta na zaufaniu, jest podstawą powodzenia.

Każdy koń jest inny, ma odmienną psychikę i wymaga nieco innych metod postępowania. Próby ujeżdżania zaczynają się od udziału w pokazach, w czasie których następuje ocena możliwości konia. Następnym etapem jest udział w konkursach ujeżdżania i przechodzenie do konkursów wyższej klasy.

Uwagi o psychice konia

Konie są łagodnymi stworzeniami, obdarzonymi dobrą pamięcią i znakomitą orientacją w terenie. Lubią kontakt z człowiekiem, pieszczoty i szybko uczą się nowych kroków i figur. Niestety, równie szybko nabierają niepożądanych nawyków, z których trudno się wycofują. Stąd tak istotne zwracanie uwagi na prawidłowość wykonania poszczególnych etapów szkolenia.

Koń jest płochliwy, a wzmaga tę cechę złe traktowanie i nadmierna surowość. Odmienność każdego konia powoduje konieczność stosowania różnych metod postępowania. Złe wykonywanie ćwiczeń, narowy, rzucanie głową, stawanie dęba, itp. zachowania, najczęściej mają swoje źródło w uczuciu strachu. Wyeliminowanie przyczyny jest kluczem do powodzenia. Cierpliwość i zrozumienie psychiki konia umożliwią wykrycie przyczyny niepożądanego zachowania.

Koń, jako zwierzę stadne, szuka towarzystwa innych koni. Jest to instynkt, który mądry trener będzie umiał wykorzystać, trenując konia w towarzystwie innych zwierząt. Widok koni, które ćwiczą, skaczą przez przeszkody, wykonują polecenia, wpływa na wierzchowca pozytywnie. Również pokonywanie przeszkód łatwiej przychodzi mu w grupie innych koni.

Kolejne stopnie ujeżdżania

1. Ważnym etapem ujeżdżania jest przyzwyczajanie konia do jeźdźca. Podjezdki, które nigdy nie doświadczyły na sobie ciężaru człowieka, muszą pokonać tę turę szkolenia i ją polubić. Wzajemna sympatia pomaga w osiągnięciu celu.

2. Przyzwyczajenie konia do stosowanych pomocy stanowi następny etap. Stopniowe i cierpliwe postępowanie zapewni posłuszeństwo konia i wyrobi właściwe reakcje.

3. Trening jest właściwym etapem ujeżdżania. Koń przyzwyczajany jest do wykonywania poleceń i ćwiczy wytyczone przez trenera zadania.

Właściwe postępowanie zapewni harmonijny rozwój zwierzęcia. Jeździec i koń, którzy pomyślnie przeszli przez wszystkie etapy ujeżdżania, stanowią zgrany zespół, cechujący się elegancją i perfekcyjnym wykonaniem zadań.

Koń do zadań specjalnych

Umiejętności konia kształcone są pod kątem jego użytkowania. Jeśli konia przygotowuje się do zawodów w skokach, nie jest najistotniejszą cechą eleganckie poruszanie się i brak jakichkolwiek wad w budowie. Ważną cechą jest, w tym wypadku, skoczność zwierzęcia. Konie, które posiadają wrodzony talent do skoków, powinny być odpowiednio trenowane. Zwierzęta wykazują się wielkim posłuszeństwem, szybko wykonują zwroty, doskonale galopują, są cierpliwe i wytrzymałe. Takie konie biorą udział w zawodach typu Igrzyska Olimpijskie.

Konie, na których jeździ się dla przyjemności i na spacerach, atrakcyjnie się prezentują, są zwrotne, potrafią galopować. Ważniejszą cechą zwierząt jest posłuszeństwo, niż wytrzymałość.

W czasie polowań nie liczy się uroda konia. Głównymi zaletami są szybkość, skoczność, umiejętność galopowania i duża wytrzymałość. Konie wykorzystywane do polowań cechuje ruchliwość, ale nie są skłonne do ponoszenia.

Konie wyścigowe nie muszą w pełni przechodzić ujeżdżania. Liczy się głównie szybkość, współpraca z człowiekiem i odpowiedni trening.

Niewiele wspólnego z ujeżdżaniem ma prezentowanie możliwości koni na arenie cyrkowej. Konie trenowane są bez ciężaru jeźdźców, więc szybciej nabywają umiejętności wykonywania efektownych kroków.